قتل فی محرابه لشده عدله
در محرابش به خاطر شدت عدلش کشته شد.
آیا این عدالتی که حضرت علی را کشت یک عدالت صرفا اخلاقی بود؟ نظیر آنچه می گوئیم امام جمکاعت یا قاضی یا شاهد یا بینه شرعی باید عادل باشد؟
اینجور عدالت ها که باعث قتل کسی نمی شود، بلکه بیشتر باعث شهرت و محبوبیت و احترام می گردد.
آن نوع عدالت مولا که قاتلش شناخته شد در حقیقت فلسفع اجتماعی او و نوع تفکر مخصوصی بود که در عدالت اجتماعی اسلامی داست و خودش شدیدا اصرار می ورزید که عدالت اجتماعی اسلام و فلسفه اجتماعی اسلام صرفا همین را اقتضا می کند.
او فقط عادل نبود بلکه عدالتخواه بود، فرق است بین عادل و عدالتخواه همانطوری که بین آزاد و آزادی خواه تفاوت وجود دارد. یکی آزاد است یعنی خودش شخصا مرد آزادی است و یکی آزادیخواهاست، یعنی طفدار آزادی اجتماع است و آزادی هدف و ایده اجتماعی اوست و یا در مورد علم. یکی شخصا عالم است و یکی علاوه بر عالم بودن، طرفدار عمومیت علم و سواد و تعلیم عمومی است.
در مورد عدالت هم همین است. یکی شخصا ادم عادلی است و یکی عدالتخواه است، عدالت فکر اجتماعی او است، در آیه شریفه قرآن هم می فرماید: کونوا قوامین بالقسط یعنی قیام به قسط یعنی اقامه و بپا داشتن عدل و این غیر از عادل بودن از جنبه شخصی است.
حضرت علی خطاب به افراد فرمودند: آن عده ای که دنیا آنها را در خود غرق کرده و املاک و نهر ها و اسبان عالی و کنیزان نازک اندام برای خود تهیه کرده اند، فردا که اینها را از آنها می گیرم و به بیت المال بر می گردانم و به آنها همانقدر خواهم داد که حق دارند، نیایند و نگویند که علی ما را اغفال کرد،اول چیزی می گفت و حالا طور دیگری عمل می کند، علی آمد و ما را از آنچه داشتیم محروم کرد.من از همین الان برنامه روشن خود را اعلام می کنم.
پس اینکه گفته اند قتل فی محرابه لشده عدله منتهای تصلب و تعصب در عدالتش بود که قاتلش شد......
